Co zawiera propolis?

Niezależnie od tego, czy istnieją dwie różne formy propolisu, większość badań, które badały jego składniki, przeprowadzono na propolisie zbieranym zewnętrznie. Chociaż żywica i wosk to dwa główne składniki, badania, zwłaszcza w ciągu ostatnich 15 lat, ujawniły coraz bardziej złożony pakiet dodatkowych mikroelementów. W 1990 roku w Oksfordzie Greenaway8 zidentyfikował 150 różnych związków propolisu. Nowsze badania zidentyfikowały dalsze

30 nowych związków. Wraz z poprawą naszego chemicznego sprzętu analitycznego ujawniają się dalsze biochemiczne wymiary propolisu i wydaje się prawdopodobne, że jeszcze więcej pierwiastków pozostaje do odkrycia.

Składniki propolisu mogą się znacznie różnić w zależności od tego, gdzie na świecie propolis jest zbierany oraz jakie rośliny i drzewa odwiedzały pszczoły. Zawartość może się również różnić w zależności od pory zbioru, a nawet pory dnia, w której pszczoły zbierają żywicę. Tabela 1 przedstawia pięć głównych związków w propolisie

Tabela 1: Główne związki w propolisie

Żywice	45-55%
Woski i kwasy tłuszczowe	25-35%
Olejki eteryczne	10%
Pyłek kwiatowy	5%
Inne substancje organiczne i minerały	5%

Żywice zawierają większość – być może nawet 40 – flawonoidów występujących w propolisie wraz z szeregiem fenoli i kwasów. Flawonoidy znajdują się wszędzie w królestwie roślin, zwłaszcza w owocach i warzywach. Propolis zawiera szczególnie duże ilości szerokiej gamy flawonoidów i to właśnie one przyciągnęły najwięcej uwagi badaczy poszukujących w propolisie tzw. „substancji aktywnych”, czyli pierwiastków uważanych za najbardziej odpowiedzialne za poszczególne działania farmakologiczne. Do bardziej szczegółowego spojrzenia na rolę flawonoidów wrócimy później, gdy przyjrzymy się farmakologicznym i fizjologicznym efektom propolisu.

Większość wosków i kwasów tłuszczowych obecnych w propolisie pochodzi z wosku pszczelego, ale wiele z nich jest pochodzenia roślinnego. Zaniedbano rolę wosków w propolisie. Gdy propolis jest rafinowany, woski są na ogół usuwane. Stanowią one jednak integralną i ważną część propolisu i zawierają szereg mikroelementów uważanych za ważne w leczeniu oparzeń. W szpitalu na południu Anglii prowadzone są obecnie badania kliniczne z użyciem wosku pszczelego do leczenia oparzeń. Kit pszczeli pomoże Ci także w wielu dolegliwościach.

Zakres olejków eterycznych znajdujących się w propolisie zależy od flory zbieranej przez pszczoły. Petri,9 węgierski badacz, porównał olejki eteryczne zebrane z propolisu z olejkiem z pączków topoli, ulubionego źródła żywicy dla pszczół. Testy mikrobiologiczne wykazały podobną umiarkowaną aktywność wobec niektórych bakterii i grzybów.

Za zawartość białka w propolisie odpowiada niewielka ilość pyłku znajdującego się w propolisie. Gabrys10, polski badacz, odkrył 16 aminokwasów obecnych w propolisie w ponad 1%. Spośród wszystkich obecnych aminokwasów arginina i prolina razem stanowiły 45,8 procent. Kolejnych osiem aminokwasów było obecnych w ilościach śladowych. Gabrys sugeruje, że zdolność propolisu do stymulacji regeneracji tkanek wynika z obecności argininy ze względu na jej rolę w stymulacji produkcji kwasu nukleinowego.

W propolisie znajduje się około 14 mineralnych pierwiastków śladowych, z których najpowszechniejsze są żelazo i cynk. Inne znalezione minerały to złoto, srebro, cez, rtęć i ołów.

W 1994 r. wysoki poziom ołowiu znaleziono w propolisie sprzedawanym konsumentom w Wielkiej Brytanii. Wyjaśnienia dotyczące tego były różne, od zanieczyszczenia atmosferycznego po użycie uli pomalowanych farbą ołowiową. Paradoksalnie jednak okazuje się, że żywica ma niezwykłe powinowactwo do ołowiu i może nawet usuwać go z organizmu. Felix Murat11 w swojej książce „ Propolis — wieczny uzdrowiciel”, opowiada ciekawą historię o tym, jak ołów połykany ze spalin samochodowych w Atenach można wyeliminować z organizmu pijąc miejscowe wino, retsina! Murat wyjaśnia, że ​​kiedy winogrona są wyciskane, a wino zaczyna fermentować, „do kadzi fermentacyjnej wlewa się pewną ilość dziewiczej żywicy, świeżej, jakby pochodzi z opukanych sosen”. Żywica w retsinie, mająca powinowactwo do ołowiu, a także do rtęci, absorbuje metal, zamieniając go w nieszkodliwe związki, które są eliminowane przez oddawanie moczu.

Dziwnym zbiegiem okoliczności, najbardziej zaawansowana na świecie instalacja do rafinacji propolisu, zbudowana niedawno w Arizonie i opracowana w celu usuwania ołowiu i innych metali ciężkich z propolisu, wykorzystuje nowo opracowaną technologię superkoloidalną, która polega na przepuszczaniu ciekłego propolisu przez kolumnę wypełnioną żywicą. Cząsteczki ołowiu są selektywnie przyciągane do żywicy. Być może jednak prawdziwe pytanie brzmi, czy metale, takie jak ołów, który propolis wydaje się przyciągać, są tam w jakimś pozytywnym celu, czy też to naturalne powinowactwo działa po prostu jako naturalny kolektor ołowiu w środowisku.

Wreszcie, w propolisie znajdują się również różne dodatkowe związki organiczne. Należą do nich ketony, laktony, chinony, sterydy, kwas benzoesowy i estry, witaminy i cukry. W miarę jak badania dodają kolejne elementy do rosnącej listy tych, o których już wiadomo, że są w propolisie, biochemiczna i farmakologiczna tajemnica propolisu pogłębia się. Ale zanim zgłębimy tę tajemnicę w odniesieniu do naszego zdrowia, pozostań